Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2022'yi Uluslararası Zanaatkâr Balıkçılık ve Su Ürünleri Yılı (IYAFA 2022) ilan etti. IYAFA 2022'nin kutlanması, milyarlarca insana sağlıklı ve besleyici gıda sağlayan ve dünya üzerinde var olan açlığın sıfırlanmasına katkıda bulunan milyonlarca küçük ölçekli zanaatkâr balıkçıya, balık yetiştiricisine ve balıkçılık sektöründe çalışan emekçilere bir teşekkür niteliğindedir. FAO ise diğer BM kuruluşlarıyla işbirliği içinde yıl boyunca faaliyetlere liderlik edecek olan kuruluş.
IYAFA 2022'yi kutlama hedefi iki yönlüdür: Yıl, dünya dikkatini küçük ölçekli balıkçıların, yetiştiricilerin ve işçilerin gıda güvenliği ve beslenmesinde, yoksulluğun ortadan kaldırılmasında ve doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımında oynadığı role odaklamayı ve böylece küresel anlayışı ve onları desteklemek için eylemi artırmayı amaçlamaktadır.
Kutlama aynı zamanda su ürünleri sektörünün birbirinden ayrılmaz halde iç içe geçmiş ve birbirini destekleyen farklı aktörler arasındaki diyaloğu geliştirmek ve küçük ölçekli üreticileri birbirleriyle ortaklık kurmak ve seslerini duyurmak için güçlendirmek için bir fırsattır. Böylece günlük yaşamlarını şekillendiren kararları ve politikaları yerel toplum düzeyinden uluslararası ve küresele kadar etkileyebilecek şekilde söz sahibi olmaları hedeflenmektedir.
"Zanaatkâr" ve "Küçük Ölçekli" nedir?
Ne tür balıkçılık veya su ürünleri yetiştiriciliğinin "zanaatkar" veya "küçük ölçekli" sayılacağına dair evrensel bir tanım yoktur. Genellikle bu terimler, düşük girdi ve çıktıya sahip nispeten küçük üretim birimleri ve düşük düzeyde teknoloji veya sermaye yatırımı kullanan balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliğini tanımlamak için kullanılır. Spor veya eğlence amaçlı balıkçılık hariçtir.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve Aile Çiftçiliğinin on yılını desteklemek
IYAFA 2022, BM Aile Çiftçiliği On Yılı (UNDFF 2019-2028) kapsamına girdiğinden, iki kutlama birbirini tamamlayacak ve küçük ölçekli üreticilere daha fazla görünürlük sağlayacaktır. Benzer şekilde Yıl, 2030 yılına kadar Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SKH), özellikle de SKH 14.b'ye ulaşmak için eylemi teşvik edecektir.
Sayılarla "Küçük Ölçekli Balıkçılık" ve "Su Ürünleri Yetiştiriciliği"
- Dünya çapında 40 milyon kişi doğrudan balıkçılıkla uğraşmaktadır (FAO, 2018). Dolaylı olarak ilgili kişiler de dikkate alındığında bu 120 milyona çıkmaktadır (Dünya Bankası, 2012).
- Toplam iş gücünün yüzde 90'ı küçük ölçekli balıkçılar ve balık işçileridir ve neredeyse yüzde 50'si kadındır (Dünya Bankası, 2012).
- Dünya çapında 20 milyon insan doğrudan su ürünleri yetiştiriciliği ile uğraşmaktadır (FAO, 2018). Dolaylı olarak katılım gösteren insanlar da dikkate alındığında bu sayı 50 milyona kadar çıkmaktadır (FAO ve WorldFish 2016).
- Dünya su ürünleri üretiminin yüzde 80'i gelişmekte olan ülkelerden gelmektedir (FAO ve WorldFish 2016).
Kaynaklar: The State of World Fisheries and Aquaculture, Hidden Harvest: The Global Contribution
of Capture Fisheries, Aquaculture Big Numbers
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder