Balık, Kuzey Batı Pasifik (PNW) kültürüne derinden nüfuz eder. Özellikle ikonik somon bölgede Amerika yerlilerinin ticaret yollarından sportik balıkçılığa kadar binlerce yıldır çok önemli. Pudget Sound, Georgia ve Juan De Fuca Boğazı gibi yerlerinde içinde olduğu Salish denizi alanında kültürler, ekonomiler ve teknolojilerin tümü somon tarafından etkilenmiş ve pekiştirilmiştir. Şaşırtıcı olmayan şekilde somonun korunmaya ilgisinin yüksek olması ve bölgede kuluçkalanan balıkların büyük çoğunluğunu oluşturması şaşırtıcı değildir.
Amerikan Ekoloji Derneği'nin yayını olan Ecosphere'de yayınlanan yeni bir araştırma, PNW bölgesinde doğaya salınan Chinook somonunun vahşi popülasyonları nasıl etkilediğine dair kuluçkahane uygulamalarını inceliyor.
İklim ve okyanus koşullarının değişmesi, tatlı su habitatlarının kaybu ve insanların tüketimi karşısında PNW bölgesindeki somonlar tarih boyunca süregelen bolluğa karşı git gide azalıyor. Örneğin bu büyük somon sportif balık avcılığı için değerli ve aranan bir avdır.
Gıda güvenliğini sağlamak ve balık popülasyonlarını desteklemek için somon kuluçkahanelerine artan bir talep var. Pek çok kuluçkahane ticari, rekreasyonel ya da yerel balıkçıları desteklemek için belirli bir yaşa veya boya erişmiş somonları serbest bırakıyor.
PNW'deki somon kuluçkahaneleri, avcıların avlamaması için istenen boyuttan küçük balıkları serbest bırakıyor gibi görünüyor. Bu durum, somon popülasyonunun hayatta kalması için yeterli görünmüyor.
Adını yerli Chinookan halkından alan Chinook somonu aynı zamanda Kral somon olarak da biliniyor ve en büyük Pasifik somonu türü. Jüvenilken, yeni gençken yaşamlarının ilk ya da ikinci yılında okyanusa göç ederler ve 1 ile 6 yıl sonra yetiştkin olunca tatlı sulara geri dönerler. Chinook somonunun nüfusunun en fazla tehlikede olduğu grup jüvenil evredeki bireylerdir. Araştırmanın baş yazarı "Benjamin Nelson, "Denizdeki ilk yıldaki hayatta kalmanın toplam hayatta kalmaya ve Chinook somonunun yetişkin bolluğuna büyük etkisi var" diyor. "Bu onlara bağlı olan diğer katil balina gibi türler ve Amerika yerlileri ile ticari balıkçılıkla uğraşan insanlar için için bir problem."
Araştırmacılar, Salish Denizi'ndeki kulukçahanelerdeki uzun dönem değişikliklerini ve deneyimlerini incelemek için 65 yıldan fazladır tutulan kayıtları ve kuluçkahane kökenli Chinook somonu verileri inceledi. Kuluçkahanelerin yavru balıkları aşamalı olarak daha büyük boyutlarda saldığı ve şu anda ise yavruları balıkların, kuşların ve denizdeki memeli avcıların tercih ettiği daha geniş bir aralıkta bıraktıkları görülüyor.
GPS etiketi kullanan bir 2017 araştırması körfezdeki deniz aslanı beslenmesinin kuluçkahanelerden büyük somonların bırakılmasından kısa süre sonra arttığını fakat enteresan şekilde deniz aslanlarının bir kaç hafta sonra bırakılanama daha küçük olan somonlarına ilgi göstermedi. Bir çok avcının, yıllar boyunca yapılan araştırmalar neticesinde 10 cm üzerindeki somonlara ilgi duyduğunu ve daha küçük jüvenil somonların daha az avcıyla karşılaştığını göstermekte. Bu nedenle, kuluçkahane orijinli Chinook somonunun yumurtlayamadan yenme ihtimali daha yüksek.
Ticari balıkçılık bile kuluçkahanelerden bırakılan büyük balıklardan faydalanamaz. "Büyük Salish Denizi kuluçkahanelerinden daha büyük jüvenillerin salınmasına rağmen ticari balıkçılar tarafından yakalanan somonun ortalama büyüklüğü, aslında Amerika'nın batı kıyısı boyunca azalmıştır." diyor Nelson. "Bazı bilim insanları büyümekte olan somon için besin bulunabilirliğinın azalması gibi zayıf okyanus koşulları nedeniyle bu boyut trendlerini speküle etmiş olabilirler, diğeri ise balıkçılıkta uzun vadeli büyüklük seçiciliğinin veya daha büyük ve yaşlı balıkları hedef alan avcıların uzaklaştırılmasının rol oynayabileceğine inanmaktadır. Bu faktörlerin bir kombinasyonunun sorumlu olması muhtemeldir."
Ek olarak, araştırmacılar kuluçkahanelerin Chinook somonunu Mayıs ayında iki hafta boyunca dar bir aralıkta bırakmalarına şaşırmış, doğadaki balıklar ise yılın başında ve daha uzun bir aralıkta okyanusa göç ediyorlar. Eğer o sırada okyanus koşulları uygunsa hayatta kalma oranı yüksek olabilir, ancak koşullar kötü olduğunda düşük olabilir. Okyanustaki koşullar yıldan yıla değiştiği için bu "patlama ve ya iflas" dinamikleriyle sonuçlanabilir.
"Tıpkı bir emeklilik portföyü gibi" diye açıklıyor Nelson, "geri dönüşleri varlıkları iyi çeşitlendikten sonra da istikarlı olmaya meyillidir. Bunun somon popülasyonları için de geçerli olduğuna inanmak makul olacaktır. Daha farklı bir kuluçkahaneden bırakma, değişen çevre koşullarına daha dayanıklı olabilir, bu da gelecekte yetişkin bireylerin daha istikrarlı bir şekilde geri dönüşlerini sağlayabilir."
Artık alışılagelmiş bir hal alan düşük seviyelerde mevcut denizde sağkalım oranları ve kuluçka balıklarına olan talebin artmasıyla, kuluçkahanelerin ekosistemler üzerindeki kümülatif tarihsel etkilerini anlamak, gelecekteki kuluçkahane uygulamalarını geliştirmek ve sürdürülebilir yönetimi sağlamak için esastır. "Salish Denizi'ndeki Chinook somonu kuluçkahanesi 50 yıldan fazladır balıkların büyüklükleri ve salınma süreleri bakımından daha benzer hale geldi." diyor Nelson. “Bu çeşitlilik kaybının sadece somon için değil, aynı zamanda onlara bağlı olan diğer türler için de bazı olumsuz sonuçları olabilir.”
sciencedaily.com'daki yazı, orijinaline uygun olarak Türkçe'ye çevrilmiş / adapte edilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder