Dünyanın kara yüzeyinin %70'i sularla kaplıdır ve bu suyun yalnızca %2.5 kadarı tatlı sudur. Yüzdeye vurduğumuzda aslında çok küçük bir kütleye tekabül eden tatlı su kaynağımız ise %1.2'si yüzey suları, %30.9'u yer altı suları ve %68.7 oranında buzullara dağılmış haldedir. Tarım şu anda tatlı suların %70 kadarını kullanmakta ve bu şu an için bile son derece önemli bir konudur.
Peki su kullanımını nasıl hesaplıyoruz? Bir fincan kahve yapmak için 130 lt su kullanıldığını duymuş olabilirsiniz, peki su ürünleri yetiştiriciliğindeki su kullanımı ile ilgili hangi bilgilere sahibiz?
Üretimde su kullanımını ölçtüğümüzde "su ayak izi" tanımı kullanılır. Bu "sanal su"yu ve üretimde kullanıldığını görmediğimiz suyu tarif eden bir tanımdır. Bir ürünün su ayak izi ürünün üretiminde doğrudan ya da dolaylı olarak kullanılan suyu kapsar. Su ayak izi, yağmur suları için yeşil, yüzey - yeraltı suları için mavi ve gri renk tanımları ile nitelenir.
Su ürünleri yetiştiriciliğinde suyun kullanımı öncelikli olarak içinde balıkların yetiştirildiği suyu ifade eder. Çiftlik tarafında, suyun ilk direk olmayan kullanımı, karasal kökenli kaynaklar kullanılarak üretilen yemlerdenden gelmektedir. Akuakültürde doğrudan ve dolaylı su kullanımı, üretim sistemine, türlere ve bölgelere göre büyük ölçüde değişmektedir. Örneğin tatlı su kullanımı, suyun içindeki tuzu azaltmak için yeraltı suyunun kullanıldığı acı sudaki işlerde daha yüksek ve deniz su ürünleri yetiştiriciliği için en düşük seviyededir. Durumu yemlerle ilgili değerlendirmemiz gerekirse, su ürünleri yemlerleri için mavi ve yeşil ayak izi miktarı kabaca tavuk yemlerinin üretimi için kullanılan suyun 2/3', domuz için 1/2'den biraz fazla, büyükbaş hayvanlar için 1/5'in biraz üzerinde. Bu da su ayak izi yönünden de su ürünleri yetiştiriciliğini daha sürdürülebilir olduğunu gösteren güzel bir örnek.
Sorumlu bir şekilde gerçekleştirilmiş olan su ürünleri yetiştiriciliği, yeşil ve mavi su ayak izlerini azaltmak konusunda yardımcı olabilir. Yetiştiricilik konusunda sertifikasyon veren pek çok program görünen yada görünmeyen su tüketiminin neden olduğu su ayak izini azaltmak konusunda bazı kıstaslara sahip olabilir. Bu programlarda belirtilen kriterleri uygulamak ise yetiştiricilik tesislerindeki su ayak izini azaltmak konusunda işletmelere yol gösterebilir.
ggn.org adresindeki yazı, orijinaline sadık kalınarak Türkçe'ye adapte edilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder