Neden avlama yasakları konur, avlanma kotaları uygulanır?

Hemen hemen her ülkenin ilgili mevzulatlarında yer alan avlanma yasakları ve avlama kotaları, su ürünleri sektörünün içinde çalışan ve iş yapan herkesin dikkat etmesi gereken önemli konuların başında gelir.
Ne zaman nerede ve hangi araçlarla avlama yapılamayacağı yada hangi ülkenin belirli bir stoktan ne kadarını avlayabileceğini belirlemek, stokların büyüklüklerinin korunması ve türlerin soylarının devamının sağlanmasını destekleyen en önemli faktörlerden biridir.

Sürdürülebilirlik, daimi olma yeteneğidir. Yani bugün bizlerin elde edebildiğini, bizden sonra gelecek olan nesillerin de sahip olabilmesi için gerekli koşulların şimdiden sağlanmaya çalışılması çabasıdır.

Tıpkı diğer sektörlerde olduğu gibi su ürünleri avcılığı işinde de çeşitli mevzu hukuk kuralları ve emirler yayınlanır. Bu kuralların tümünün yaptırımını genel olarak av yasakları olarak tanımlayabiliriz. Ceza yaptırımı bulunan ve uyulması zorunlu olan bu yasakların koyulmasındaki temel amaçları arasında üreme zamanlarında türlerin üreme fonksiyonlarını yerine getirebilmelerini sağlamak, soyu tehlikede olanların popülasyonlarını toparlamak, üreme göçleri esnasında popülasyon dengesini korumak, canlıların tüketimlik boya gelmelerini sağlamak sayılabilir. Av yasaklarının süresi ve şekli türe, boya ve bireylerin avlanma sayılarına göre belirlenebilir ve her farklı su ürünü türü için farklı zamanlarda av yasağı uygulanır. Bu durum, canlının yıl içindeki üreme zamanına, büyüme hızına ve üreme miktarına göre değişir.

Av yasakları ile av kotaları, birbiri ile sıklıkla karışıtırılan kavramlardır. Av yasakları,stokların içinden bireylerin avlanmasını müeyyidelerle yasaklarken av kotaları, bir ülkenin yada bölgenin, bir kıyıyı kullanarak bir su kütlesi içinde yer alan belirli bir stoğun ne kadarını avlanarak çekebileceğini belirler. Yani daha açık bir dille, Türkiye’nin Karadeniz’den bir yılda ne kadar hamsi avlayabileceği sorusunun yanıtı, av kotasını, hamsiyi yılın hangi zamanında avlayamayacağımız ise av yasaklarını ifade eder.

Av kotaları belirlenirken çeşitli faktörlerin güncel durumları göz önüne alınır ve bu faktörlerin en önemli parametrelerinden birisi stokları oluşturan popülasyonun yoğunluğudur. Popülasyon, bir topluluk içindeki bireyler tümü olarak kabul edilir ve eğer bu denge, azalmaya doğru bir eğim gösteriyorsa avlanma kotaları azaltılabilir yada av yasakları getirilebilir veya popülasyon büyüme eğilimindeyse avlanma kotaları arttırılabilir.

Dünyanın, denizlerin ve canlıların oluşturduğu ekosistemin dengesini korumak için av zamanlarına, av yasaklarına ve av kotalarına uymak önemlidir.